Ахлоқи ҳамида дар дини ислом

] طاجيكية – Tajiki – Тоҷики [

F,leccfnjhb Sjvbl

2009 - 1430

ﭽ حسن الخلق في الإسلامﭼ

« باللغة الطاجيكية »

عبد الستار حميد

2009 - 1430

Ахлоқи ҳамида дар дини ислом

Абӯдовуд $hfsvfnb {elj ,fh e ,jl$ ривоят меку$ над^ ки Паёмбар$ Lejfe lehel ,fh E ,jl$ фармуд~ «Шахси боимон ба воситаи ахлоқи нек метавонад ба мартабаи онҳое бирасад^ ки рӯз то бегоҳ рӯза дошта^ шаб то ба рӯз намоз мегузоранд»&

Ин чунин Имом Тирмизӣ $hfsvfnb {elj ,fh e ,jl$ аз Расули Акрам $ Lejfe lehel ,fh E ,jl$ ривоят кардааст ки гуфт~ «Дар тарозуи аъмол рӯзи қиёмат ҳеҷ чизе барои мӯъмин вазнинтар аз ахлоқи хуб нест ва Худованд беҳаёву бадзабону ғайбатгарро бад мебинад»

Аз Паёмбар $ Lejfe lehel ,fh E ,jl$ пурсиданд~

@Кадом чизҳо мардумро биҳиштӣ ба биҳишт мебаранд#
Фармуданд~ @Аз Худо тарсидану ахлоқи хуб доштан@&
Боз пурсиданд~@Чӣ чизҳо бештар мардумро ба дузах мебаранд#
Расули Худо $Lejfe lehel ,fh E ,jl$ фармуданд~ @Даҳон^ ва андоми ниҳонӣ (шармгоҳи инсон)&

Дар ривояти Дайламӣ $hfsvfnb {elj ,fh e ,jl$ омадааст~ «Ахлоқи хуб нисфи дин аст»&

Ибни Адӣ $hfsvfnb {elj ,fh e ,jl$ ривоят мекунад^ ки Расулуллоҳ $Lejfe lehel ,fh E ,jl$ фармуданд~ «Ахлоқи нек гуноҳонро чунон аз баин мебарад^ ки офтоб яхро об мекунад»&

Имом Замахшарӣ дар китоби «Мақомот»$и худ^ ки китоби ахлоқист^мефармояд~ «Хислати хуб инсонро мисли себи Лубнон месозад^ ки ҳам хушранг асту ҳам хушбӯю ҳам хушмазза& Ба ҳар ҷониб^ ки онро бигардонӣ^ туро ба сӯи худ ҷалб мекунад& Хислати бад мисли хори саъдон аст^ ки ба ҳар ҷониби он нигарӣ^ намехоҳӣ ба он даст бизанӣ»&

Дар ҳама кор пешвоест ва пешвои ахлоқ ҳазрати Муҳаммад $Lejfe lehel ,fh E ,jl$ ҳастанд^ ки фармудаанд~ «Ман барои он фиристода шудаам ки ахлоқи накӯро пурра баён бисозам»&

Ва Худованд дар васфи ахлоқи Паёмбараш мефармояд~

ﭧ ﭨ ﭽ ﮛ ﮜ ﮝ ﮞ ﮟ ﭼ القلم: 4

@Sар оина ту соҳиби ахлоқи бузург ҳасти@

Вобаста ба ин Саъдии Шерозӣ мегӯянд~
Мапиндор Саъдӣ^ ки роҳи сафо
Тавон рафт ҷуз аз паи Мустафо

Ҳоло намунае аз ахлоқи некро ёдовар мешавем~

Эҳтирому такрим (иззат кардан)^ меҳрубонӣ^ адои амонат^ хуб анҷом додани вазифа^ инсофу адл^ тақвову парҳезкорӣ^ хоксориву фурӯтанӣ^ ҳилму бурдборӣ^ шарму ҳаё^ шуҷоату далерӣ^ шукргузорӣ^ босабру бо истиқомат будан^ ростгувӯ ҳалолкор (росткор) будан^ авфу гузашт намудан^ қаноат^ мадорову нармию лутф^ вафо ба аҳду паймон^хушсуханӣ ва ғайра^ ҳамаи инҳо аз намунаҳои ахлоқи нек мебошанд&

Аммо аз намунаҳои ахлоқи бад~

Исрофу зиёдаравӣ^ иҳонату таҳқир^ бахилӣ^ тамаллуқ ва чоплусӣ^ танбалӣ^ сарзаниши дигарон^ бетоқатӣ^ ҳирсу аз (чашмгуруснагӣ)^ ҳасаду кина^ хиёнату фиреб^ дурӯғ^ риёкорӣ^ тафриқаандозӣ^ тамаъ^ зулму ситам^ худписан$ дӣ^ хашму ғазаб^ фуҷуру бадкорӣ^ фоҳишабозӣ ва беҳаёӣ^ фисқу нофармонӣ^ кибру худнамоӣ^ дағалӣ ва ҷидолу хархаша^ ҳавою ҳаваспарастӣ^ гуноҳ^ душманӣ^ ҷудо сохтани ду дӯст^ вайрон кардани оила^ лату кӯби бераҳмона^ бадзабонӣ^ ғайбат^ тӯҳмат ва ғайра^ ҳамаи инҳо аз намунаҳои ахлоқи бад мебошад&

Парҳез намудан аз ахлоқи бад мағзи ахлоқи ҳамида аст&

Ҳар кӣ дар ӯ сирати некӯ бувад&
Одамӣ аз одамиён ӯ бувад&