Къэгъэхъужынымрэ зэхуэшэсынымрэ

[ شركسي – Circassian – Адыгэбзэ]

Мухьэммэд аль-Тууейджри

Ибрахим и къуэ

—™

Зэзыдзэк1ар ик1и бзэ лъэныкъуэк1э еплъыжар:

Аматуллах Шэркэси

Шэрихьэт лъэныкъуэк1э еплъыжар:

Абу Мухьэммэд Шэркэси

البعث والحشر

محمد بن إبراهيم التويجري

—™

ترجمة وتدقيق لغوي:

أمة الله الشركسي

مراجعة شرعية:

أبو محمد الشركسي

Къэгъэхъужынымрэ зэхуэшэсынымрэ

- Ц1ыхур зыпхырык1 дунейхэр:

Дунейхэр щы мэхъу: мы дунейр, бэрзэхъыр, жэнэтым е жэхьэнэмэм уздэщы1эну ахърэтыр. Дунейхэм псоми Алыхьым яхуищ1ащ зытеухуа щытык1эхэр. Ц1ыхури 1эпкълъэпкъымрэ псэмрэ къыхищ1ык1ащ. Мы дунейм и щытык1эхэр 1эпкълъэпкъым епхауэ ищ1ащ, псэри абым к1элъык1уэу игъэпсащ. Бэрзэхъым и щытык1эхэр псэм епхауэ ищ1ащ, 1эпкълъэпкъыри абым к1элъык1уэу ищ1ащ. Къемэт махуэм и щытык1эхэри, и ф1ыгъуэри, и хьэзабыри 1эпкълъэпкъымрэ псэмрэ зэщ1ыгъуу епхауэ ищ1ащ.

- Къэгъэхъужыныр:

Ар л1ахэр къэгъэхъужыныращ бжьамийм ет1уанэу щепщэ уахътэм. Дунейуэ хъуам и Тхьэм идеж ек1уэл1энущ ц1ыхухэр лъапц1эу, пц1анэу, суннэт мыщ1ауэ. Псори щыл1эм зытетам тету къэхъужынухэщ.

1 – Алыхь Лъап1эм жи1ащ: «Бжьамийр къызэрепщэу ахэр я кхъэхэм къыщ1эк1ыжынущи я Тхьэм деж яунэт1ынущ. Абыхэм жа1энущ: «Еууей мыгъуэ, хэт ди кхъэхэм дыкъэзыгъэтэджыжар?» Мыращ Ар-Рэхьманым къызэригъэгугъари, л1ык1уэхэм къагъэпэжари». (Ясин: 51-52).

2 - Ит1ани Алыхь Лъап1эм жи1ащ: «Ит1анэ, абы иужьк1э, фыл1эжынущ. Ит1анэ Къемэт махуэм фыкъэтэджыжынущ». (Аль-Му1минун: 15-16).

Къэгъэхъужыныр зэрыщытынур:

Алыхьым уафэм къыригъэхынущ псы, ит1анэ ц1ыхухэр къэк1ыгъэхэм хуэдэу къэк1ыжынущ.

1 – Алыхьым жи1ащ: «Аращ гуф1эгъуэр къихьу жьыр къезыгъапщэр и гущ1эгъум ипэ къиту. Пшэр уэндэгъу щыхъук1э, Дэ ар щ1ылъэ гъущ1ам щхьэщыдохуэри, уэшхыу къыдогъэшхри къэк1ыгъэхэр къыдо1эт. Апхуэдэ къабзэу Дэ л1ахэри къэдгъэтэджыжынущ – фызэгупсысыжынк1э мэхъу». (Аль-1эгьраф: 57).

2 - Абу Хурейрэ, Алыхьыр арэзы зыхуэхъун, жи1ащ: «Бегъымбарым, Алыхьым и сэлятымрэ и сэлямымрэ зылъысын, жи1ат: «Епщэгъуит1ым яку пл1ыщ1 дэлъщ». Жа1ащ: «Уэ Абу Хурейрэ, махуэу пл1ыщ1?» Жи1ащ: «Сщ1экъым». Жа1ащ: «Мазэу пл1ыщ1?» Жи1ащ: «Сщ1экъым». Жа1ащ: «Илъэсу пл1ыщ1?» Жи1ащ: «Сщ1экъым». «Ит1анэ Алыхьым къыригъэхынущи уафэм псы къэк1ыгъэхэм хуэдэу къэк1ыжынухэщ, ц1ыхум зыри къыхэнэнукъым зэпкъырымылъэлъауэ зы къупщхьэ закъуэ мыхъумэ, ар к1эпкъым и к1апэращ, абым къегъэжьауэ зэпкъырыхьэжынущ ц1ыхур Къемэт махуэм». Шейхъит1ым къа1уэтэжащ[1].

Япэрейуэ кхъэр зыхузэ1ук1ынур:

Абу Хурейрэ, Алыхьыр арэзы зыхуэхъун, жи1ащ: «Бегъымбарым, Алыхьым и сэлятымрэ и сэлямымрэ зылъысын, жи1ащ: «Сэращ 1эдэм и бынхэм я зиусхьэныр Къемэт махуэм, кхъэри япэрейуэ зыхузэ1ук1ынури, япэреуи къыщхьэщыжынури къызыщхьэщыжынури». Муслим къи1уэтэжащ[2].

Къемэт махуэм зэхуашэсынухэр:

1 – Алыхьым жи1ащ: «Яже1э: «Япэрейхэри иужьрейхэри а щ1ып1эм махуэ гъэнэхуам зэхуахусыжынущ». (Аль-Уакъигьэ: 49-50).

2 – Ит1анэ Алыхьым жи1ащ: «Уафэхэми щ1ылъэми щы1э дэтхэнэри Гущ1эгъущ1ым и пщыл1у и пащхьэ ихьэжынущ. Езым ахэр зэрызыххэу ец1ыху, я бжыгъэри ещ1э. Ик1и ахэр Къемэт махуэм зэрызыххэу Езым и пащхьэ ихьэжынущ». (Мэрьям: 93-95).

3 – Ит1анэ Алыхьым жи1ащ: «Къуршхэр итщ1ык1ыу, щ1ылъэр сэтей щыхъуж махуэм Дэ псори дугъуеижынущ зыри къэмынэу». (Аль-Кэхф: 47).

Ц1ыхухэр здызэхуашэсыжыну щ1ылъэм и теплъэр:

1 – Алыхьым жи1ащ: «Щ1ыр нэгъуэщ1 щ1ык1э, уафэри щызэрихъуэк1 махуэм псори Алыхь Закъуэу Лъэщым и пащхьэ иувэжынущ». (Ибрахим: 48).

2 – Сэхл бин Сэгьд, Алыхьыр арэзы зыхуэхъун, жи1ащ: «Бегъымбарым, Алыхьым и сэлятымрэ и сэлямымрэ зылъысын, жи1ащ: «Ц1ыхухэр Къемэт махуэм щызэхуахусынущ щ1ы хужь сабалъэм, щ1акъуэ п1ащ1э къабзэм хуэдэу, зыми и нэщэнэ темыту». Шейхъит1ым къа1уэтэжащ[3].

Къемэт махуэм ц1ыхухэр зэрызэхуашэсынур:

Зэрызэхуашэсынум щытык1ит1 и1эщ:

Япэр: кхъэхэм къик1ыжу я унафэр здащ1ыну щ1ып1эм зэрызэхуашэсынур, абдежым ц1ыхухэр лъэсу, лъапц1эхэу, пц1анэхэу, суннэт мыщ1ауэ зэхуашэсынущ.

Гьа1ишэ, Алыхьыр арэзы зыхуэхъун, жи1ащ: «Зэхэсхащ Алыхьым и л1ык1уэм, Алыхьым и сэлятымрэ и сэлямымрэ зылъысын, жи1эу: «Ц1ыхухэр Къемэт махуэм лъапц1эхэу, пц1анэхэу, суннэт мыщ1ауэ зэхуашэсынущ». Жыс1ащ: «Уэ Алыхьым и л1ык1уэ, ц1ыхубзи ц1ыхухъуи зэхэту зыр зым еплъыжу?» Жи1ащ: «Уэ Гьа1ишэ, 1уэхур нэхъ хьэлъэщ зыр зым еплъыжын нэхърэ». Шейхъит1ым къа1уэтэжащ[4].

Ет1уанэр: унафэр здащ1а щ1ып1эм къик1ыу жэнэтым е жыхьэнэмэм зэхуашэсынуращ иужьк1э къызэрылъагъуэу:

1 – Му1минхэр гупу ягъэлъап1эу зэхуашэсынущ Алыхьым зэрыжи1ауэ: «Тхьэшынагъуэ зи1эхэр гупу Гущ1эгъущ1ым и пащхьэм дгъэлъап1эу щитшэж махуэм». (Мэрьям: 85).

2 – Джаурхэр гупу я нэгухэмк1э ялъэфу, нэфу, дэгуу, бзагуэу, псыхуэл1эм ихьхэу, (нэ) щхъуэнт1эхэу, япэрейхэм иужьрейхэр ямыгъак1уэу маф1эм яхунухэщ.

1 – Алыхьым жи1ащ: «Къемэт махуэм ахэр нэк1ук1э телъу зэхуэтлъэфэсыжынущ нэфхэу, дэгухэу, бзагуэхэу. Абыхэм я хэщ1ап1энур жыхьэнэмэращ, ар щыужьыхыжк1э зэщ1ыдогъэстыж. Аращ яхуэфащэр ди 1эятхэр я ф1эщ зэрымыхъуам щхьэк1э». (Аль-1исра1: 97-98).

2 – Ит1ани Алыхьым жи1ащ: «Мыхъумыщ1агъэ зыщ1ахэри тхунущ (1эщ) псафэ яхум хуэдэу». (Мэрьям: 86).

3 – Алыхьым жи1ащ: «Бжьамийм щепщэну махуэм мыхъумыщ1агъэ зыщ1ахэр зэхуэтхусыжынущ (нэ) щхъуэнт1эхэу». (Т1аХа: 102).

4 – Ит1ани Алыхь Лъап1эм жи1ащ: «Алыхьым и бийхэр маф1эм щырахул1эну махуэм ахэр къызэтрагъэувы1энущ». (Фусылэт: 19).

5 – Алыхьым жи1ащ: «Къызэхуэфхус залымыгъэ зезыхьахэри, я пэшэгъухэри, зыхуэпщыл1у щытахэри Алыхьыр къагъанэу. Ик1и жыхьэнэмэ гъуэгум тефшэхэ». (Ас-Сафат: 22-23).

6 – Анас, Алыхьыр арэзы зыхуэхъун, жи1эжащ зы л1ы гуэрэм жи1ауэ: «Уэ Алыхьым и л1ык1уэ! Дауэрэ джаурыр и нэгук1э зэралъэфынур щызэхуахуск1э Къемэт махуэм?» Жи1ащ: «Мы дунейм лъакъуит1к1э зек1уэу зыщ1ам хузэф1эмык1ыну ара Къемэт махуэм и нэгук1э игъэк1уэну?» Шейхъит1ым къа1уэтэжащ[5].

Алыхьым къигъэхъужынущ хьэк1экхъуэк1эхэри, былымхэри, псэущхьэхэри, бзухэри, ит1анэ ахэм яку лей зыхахэмрэ зырахахэмрэ игъэзэк1уэжынущ. Апхуэдэу бжьакъуэ зи1э мэлыр бжьакъуэ зытемытым зэренэт1эуар иригъэпшыныжынущ. Ит1анэ псэущхьэхэм яку лей гъэзэк1уэжыныр щиухк1э Алыхьым яжри1энущ: «Щ1ы фыхъуж».

Алыхьым жи1ащ: «Зы псэущхьи щ1ылъэм теткъым, зы къуалэбзуи и дамит1ымк1э лъатэркъым фэр хуэдэу щымыту. Тхылъым идмытхэу зыри къэдгъэнакъым, ит1анэ я Тхьэм и пащхьэ ирашэжынухэщ». (Аль-1энгьам: 38).

Ахърэтым Алыхьым зэрыхуэзэнухэр:

Ц1ыху къэс Къемэт махуэм и Тхьэм хуэзэнущ ф1ырэ 1ейрэ ищ1ам хуэфащэу, му1минри, джаурри, дэгъуэри, 1ейри.

1 – Алыхьым жи1ащ: «Абы и пащхьэ щихьэжыну махуэм я ф1эхъусыр сэлямщ, ик1и псапэшхуэ яхуигъэхьэзыращ». (Аль-1эхьзаб: 44).

2 – Ит1анэ Алыхьым жи1ащ: «Алыхьым фыф1эл1ык1 ик1и зэвгъащ1э Абы фызэрыхуэзэжынур, ф1эщхъуныгъэ зи1эхэри фгъэгуф1э». (Аль-Бэкъэрэ: 223).

3 – Алыхьым жи1ащ: «Уэ ц1ыху! Гугъу уехьурэ уи Тхьэм и пащхьэ уихьэжынущ». (Аль-Иншикъакъ: 6).

4 – Гьубадэ бин Ас-Самит, Алыхьыр арэзы зыхуэхъун, жи1эжащ, бегъымбарым, Алыхьым и сэлятымрэ и сэлямымрэ зылъысын, жи1ауэ: «Алыхьым хуэзэжыну ф1ыуэ зылъагъум Алыхьыми къыхуэзэну ф1ыуэ елъагъу. Алыхьым хуэзэну хуэмейм Алыхьыри къыхуэзэну хуейкъым». Шейхъит1ым къа1уэтэжащ[6].